Papendrecht is een plaats en gemeente in de Alblasserwaard in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente telt 32.276 inwoners en heeft een oppervlakte van 10,77 km² (waarvan 1,30 km² water). Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen.

Papendrecht wordt voor het eerst genoemd in een document uit 1105. Na 1277, toen een dijk werd aangelegd rondom de waard, ontstond een dorp. Tot 1816 was Papendrecht het bezit van adellijke families en pas daarna kreeg het een eigen gemeentebestuur. De gemeente ging pas echt groeien in de jaren 60 van de 20e eeuw. Het dijkdorp heeft nu een stedelijk karakter. In 2005 vierde Papendrecht haar 900-jarig bestaan.

Papendrecht is een typisch dijkdorp: de oorspronkelijke bewoners van het gebied vestigden zich namelijk langs de rivier de Merwede. Niet alleen waren rivieren belangrijk voor vervoer, ook de vissen in de rivier vormden een belangrijk bestanddeel van de maaltijd en het inkomen van de omwonenden. De ligging aan de rivier is bovendien gunstig voor handel en werk (scheepswerven en op de gorzen - aangeslibd land - rietteelt).

Er is lang een veer naar Dordrecht geweest, na de bouw van de "Dordtse" brug is dat nog enige jaren voortgezet als voetveer. Nu is deze verbinding opgenomen in het vaarplan van de Waterbus naar, onder meer, Rotterdam, Dordrecht en Sliedrecht.

Het gemeentewapen bevat drie molens: een trasmolen, een korenmolen en een poldermolen. De drie afgebeelde molens zijn er niet meer, maar in het Park Noord Hoekse Wiel staat sinds 30 augustus 1980 een (verkleinde) weidemolen als herinnering aan die tijd. De molen is gerestaureerd en wordt weer vaak bemalen door molenaars.

Papendrecht is een van de gemeenten van de regio Drechtsteden en wordt omringd door de gemeenten Dordrecht, Sliedrecht, Molenwaard, Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht.

In 2007 is het geheel vernieuwde winkelcentrum "de Meent" geopend nadat het oude is gesloopt. Het nieuwe winkelcentrum met een winkeloppervlak van ca. 20.000 m2 en twee parkeergarages maakt onderdeel uit van het plan herontwikkeling centrum en heeft een regionale functie. Ook het omliggende gebied wordt in de komende jaren grondig aangepakt. Er worden nieuwe woningen, horeca en winkels gebouwd.

Het busstation werd omgebouwd tot een tijdelijke vestiging van het winkelcentrum en zal, nu het nieuwe winkelcntrum "de Meent" geopend is, bebouwd worden met twee torenflats. Het busstation is verplaatst naar de wijk Molenvliet.

Blomberg is sinds 1975 de partnerstad van Papendrecht.