Landsmeer is een dorp en gemeente in de regio Waterland in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

De gemeente Landsmeer maakt deel uit van de plusregio Stadsregio Amsterdam. Tevens is Landsmeer mede bekend om het natuurgebied Het Twiske. In 2012 was de gemeente herhaaldelijk in het nieuws wegens een bestuurscrisis.

1326 - Het begin van het ontstaan van Landsmeer. Het was toen een parochie met de naam Lantsmaer. Later wordt de naam nog afwisselend gespeld als Lantsmer, Lantsmeer, Landsmer en Lansmer. In de naam is er nog steeds een verband tussen Land en Meer. De nederzetting heeft zich langs het meer (De Breek) ontwikkeld. Landsmeer behoorde indertijd tot de Heerlijkheid Waterland. Deze bestond uit zes hoofddorpen, namelijk Landsmeer, Ransdorp, Zunderdorp, Broek, Zuiderwoude en Schellingwoude. Dit duurde tot 1731. Deze zes dorpen waren sinds eeuwen verbonden in een gemeenschappelijke strijd tegen het water. Op 23 november 1619 werd de Unie van Waterland opgericht. De zes pijlen in de rechterpoot van de zwaan in het Waterlandse wapen herinneren aan deze onderlinge band.

Voor 1930 was er sprake van toenemende welvaart, vooral de handel in eieren gaf veel werk maar ook de handel in eenden en kippen. In 1895 vond ruim driekwart van de bevolking zijn bestaan in de eierhandel. In 1932 sloeg ook in Landsmeer de crisis hard toe. Veel bedrijven kwamen in moeilijkheden als gevolg van de prijsverlaging voor eieren.

Op 1 augustus 1966 werd het nu ten zuiden van de Ringweg Noord (A10) gelegen gebied, met de buurtschap Kadoelen, bij de gemeente Amsterdam gevoegd. Bij de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1991 kwamen aan de noordkant Den Ilp en Purmerland bij Landsmeer en daarmee werd Purmerend een naaste buur. Het gedeelte van de oude gemeente Landsmeer dat ten oosten van het Noordhollandsch Kanaal lag, met Watergang en het Varkensland, werd bij die herindeling bij de nieuw gevormde gemeente Waterland gevoegd.

Tegenwoordig is het vooral een slaapgemeente voor werknemers en gepensioneerden in de regio. Wie er binnenrijdt treft een lange smalle weg geflankeerd door een sloot waarover bruggetjes naar de afzonderlijke woningen leiden. Het oude patroon van de ene weg met lintbebouwing is duidelijk herkenbaar.

Water speelde in het verleden steeds een grote rol, de naam van de oorspronkelijke nederzetting verwijst ernaar: 'Landsmeer - Langs het Meer'. Een andere uitleg die tot in 1990 op scholen gangbaar was en ook heden nog waarneembaar is en vooral onder de oudere inwoners veel aanhangers heeft, is dat het water 'ver-land'. Veen, riet, steeds ondiepere dichtgegroeide sloten maken dat er zich land vormt waar eerst water was. Ook afkalving van walkanten bij storm en watersportgolven, die vervolgens elders weer samenklonteren spreekt voor zich. De strijd tegen het water werd vaak verloren. Dijkdoorbraken en overstromingen vernielden met grote regelmaat dat wat was opgebouwd.

Vandaag de dag levert het water een positieve bijdrage aan het leven in Landsmeer. De gemeente is dankzij het groene gebied tussen Zaanstad, Amsterdam en Purmerend nog steeds een waterrijk landschap met veel groen. Er zijn twee belangrijke natuurgebieden binnen haar grenzen: Samen met de gemeente Oostzaan het recreatie- en natuurgebied Het Twiske en het gehele (bij biologen wereldberoemde) natuurgebied Ilperveld, waar veel bijzondere diersoorten hun habitat hebben, tijdelijk of het hele jaar door. Bij het Twiske verzorgt de gemeente Landsmeer een deel van de onderhoudstaken, samen met de omliggende gemeenten Zaanstad, Oostzaan en Amsterdam. Het Twiske en het Ilperveld maken deel uit van het Nationaal Landschap Laag Holland.