Inhoud

Heusden is een gemeente in Noord-Brabant (Nederland). De gemeente in haar huidige vorm is ontstaan na de samenvoeging van de oude gemeenten Heusden, Drunen en Vlijmen.

De belangrijkste plaatsen in de gemeente zijn het vestingstadje Heusden en de plaatsen Drunen en Vlijmen. Van deze plaatsen is Drunen het grootst. Andere plaatsen in de gemeente zijn de dorpen Doeveren, Elshout, Giersbergen, Haarsteeg, Hedikhuizen, Heesbeen, Herpt, Nieuwkuijk en Oudheusden.

In 1997 is door de gemeentelijke herindeling de gemeente Heusden ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Drunen, Heusden en Vlijmen. De burgemeester van de voormalige gemeente Drunen, Willems, is toen benoemd tot burgemeester van Heusden wat hij tot 2012 zou blijven.

Een van de eerste punten op de agenda van de gemeenteraad was het gemeentehuis. Voor de gemeente waren twee opties; één nieuw gemeentehuis voor de hele gemeente, dat zou dan gebouwd worden in de buurt van het Land van Ooit, of behoud van de huidige gemeentehuizen. Voor beide opties waren fanatieke voor- en tegenstanders te vinden en hier werd dan ook veel over gediscussieerd, vooral vanwege de bijzonder hoge kosten die een nieuw gemeentehuis met zich meebracht. De beslissing werd uiteindelijk min of meer overgelaten aan de inwoners van de gemeente doordat de bouw van een nieuw gemeentehuis een belangrijk onderwerp werd van de eerste gemeenteraadsverkiezingen. Toen de inwoners van Heusden met een grote meerderheid op de tegenstanders van een nieuw gemeentehuis stemden waren de plannen definitief van de baan.

Een der oudste gebouwen in de gemeente is waarschijnlijk het voormalige kasteel Onsenoort dat zich nu bevindt op het terrein van abdij Mariënkroon. Daarnaast zijn van zeer cultureel historische waarde de boerderijen Fellenoord en de Pestert. In het voormalige stadhuis van Heusden is het Streekarchief Land van Heusden en Altena gevestigd.

Het stadje Heusden is een kleine vesting aan de Maas. Het heeft verdedigingswerken die lijken op die van Willemstad. De vestinggracht ten zuiden de stad heet het Oude Maasje; na uitbreiding van de vesting is dit beperkt tot de buitenste rand van de gracht. Het stadje heeft ook twee jachthavens, gelegen voor de stad, en bij de wiel, grofweg ten oosten en westen van de stad. Daarnaast trekken de Loonse en Drunense Duinen, (en voorheen het Land van Ooit) veel toeristen. Vroeger was ook het Autotron in Drunen gevestigd, maar dit is in 1987 verhuisd naar Rosmalen.

De gemeente kent hotels in Heusden, Drunen en Vlijmen. Kamperen bij de boer is tegenwoordig een algemeen verschijnsel in de buitengebieden in de gemeente Heusden.

De gemeente kent verschillende industrieterreinen waarvan het Groenewoud in Drunen het grootste is. Met name de scheepsschroevenfabriek van Wärtsilä (voorheen: Lips) en de aluminiumfabriek van Alcoa in Drunen voorzien de gemeente van werkgelegenheid. In Heusden zijn twee industrieterreinen: Bakkersdam, ten noordoosten van de vesting, waar een scheepswerf gevestigd is, en industrieterrein "Heesbeen" tussen Heesbeen en de vestingstad. Hier was tot 2008 conservenfabriek Jonker Fris gevestigd. In Vlijmen bevindt zich een grote vestiging van Koninklijke Sanders. Hier worden zeep, parfums e.d. gemaakt voor o.a. Kruidvat. Koninklijke Sanders zorgt voor veel werkgelegenheid in Vlijmen. Ook is op dit moment een nieuw industrieterrein in ontwikkeling. Dit industrieterrein is genaamd Het Hoog en gelegen ten noorden van Nieuwkuijk en de A59. Het industrieterrein dat in het kader van het streekplan Waalboss een regionaal karakter heeft gekregen zal in de toekomst uitgroeien tot een grootte van 40 hectare.

De Langstraat werd vroeger gekenmerkt door een leer- en schoenenindustrie. Her en der zijn daar nog tekenen van te herkennen.

Sinds lange tijd hadden Vlijmen en Idstein een vriendschapsband. Na het samenvoegen van de drie gemeenten is dit overgegaan in een stedenband tussen Heusden en Idstein. De officiële vriendschapsband met Idstein is in mei 2012 in goed onderling overleg beëindigd.

Daarnaast is de gemeente Heusden in december 2003 een samenwerkingsverband gestart met de stad Otjiwarongo uit het Afrikaanse Namibië.